مجله آسانسور ایران

مرجع جامع اطلاعات آسانسور

مجله آسانسور ایران

مرجع جامع اطلاعات آسانسور

  • ۰
  • ۰

فلکه هرزگرد آسانسور (فلکه کششی) چیست؟

فلکه کششی یا فلکه هرزگرد آسانسور فلکه ای (قرقره ای) است که برای انتقال قدرت موتور و حرکت به سیم بکسل به کار می رود. نیروی کششی ایجاد شده در اثر اصطکاک بین سیم بکسل و سطح شیارهای فلکه می باشد. در واقع فلکه هرزگرد یکی از اصول اساسی سیستم تعلیق آسانسور می باشد. در نصب فلکه هرزگرد یا کششی باید به مواردی توجه شد از جمله اینکه برای اتصال سیم بکسل به مرکز کابین و مرکز وزنه تعادل می توان از فلکه گیربکس استفاده کرد که در این صورت بایستی از فلکه بسیار بزرگی که روی گیربکس نصب می شود استفاده نمود که طبیعتا این امر باعث اشغال شدن مکان زیاد شده و هم از نظر اقتصادی مقرون به صرفه نیست لذا از دو فلکه کوچکتر، یکی برای گیربکس و یکی برای فلکه هرز گرد استفاده می شود که بدین ترتیب فاصله بین کابین و وزنه تعادل فراهم میگردد.

در مورد طریقه متعادل شدن فاصله بین کابین و وزنه تعادل نکته مهم این است که در فلکه های هرز گرد، شیارها نقش کشش ندارند و فقط برای هدایت سیم بکسل ها استفاده می شوند و در واقع نیروی کششی ایجاد شده بوسیله فلکه گیربکس متناسب با کاهش یا افزایش زاویه پیچش زاویه ای که سیم بکسل ها بدور فلکه گیربکس می پیچند، کاهش یا افزایش می یابد بنابراین می توان متوجه شد که استفاده از فلکه هرز گرد، نیروی کششی فلکه گیربکس را کاهش می دهد و این یکی از اساسیترین اصول سیستم تعلیق آسانسور می باشد.

البته توجه نمایید که محل نصب فلکه هرز گرد بسیار مهم است و باید بصورتی باشد که نیروی کششی مفید توسط فلکه گیربکس ایجاد شود. همچنین حداقل میزان زاویه پیچش بدور گیربکس، صد و پنجاه درجه است و توجه کنید که فلکه هرز گرد هم راستا و هم جهت فلکه گیربکس باشد.

فلکه هرزگرد یکی از بخش های مهم و اساسی در سیستم تعلیق آسانسور می باشد که برای انتقال قدرت و نیروی موتور و حرکت به سیم بکسل به کار می رود و نیروی کششی که در اثر اصطکاک  ایجاد شده بین سیم بکسل و سطح شیارهای فلکه می باشد.

اتصال سیم بکسل به مرکز کابین و مرکز وزنه تعادل  از طریق  فلکه گیربکس نیز امکان پذیر است که باید  در این حالت از فلکه بسیار بزرگی که روی گیربکس قرار می کیرد ،استفاده نمود که هم از نظر اقتصادی مقرون به صرفه نخواهد بودوهم فضای زیادی را اشغال می کند .به همین دلیل  از دو فلکه کوچک، یکی برای گیربکس و یکی برای فلکه هرزه گرد استفاده می شود که فاصله بین کابین و وزنه تعادل  را فراهم می سازد.

در سیستم تعلیق آسانسور جهت ایجاد فاصله، انتقال قدرت از موتور آسانسور و افزایش مزیت مکانیکی سیستم های تعلیق آسانسور از فلکه هرزگرد استفاده می شود. بیشترین فشار کابین و بار یا ظرفیت داخل کابین به همراه قاب وزنه تعادل و حتی وزن سیم بکسل ها، به روی فلکه اعمال می شود. در آسانسور از دو نوع فلکه استفاده می شود که به فلکه های هرزگرد معروف می باشند.

فلکه هرزگرد ثانویه و فلکه هرزگرد انحرافی. فلکه ثانویه معمولا در آسانسورهای گیرلس و مستقیما در زیر موتور استفاده می شود و فلکه انحرافی برای تغییر جهت سیم بکسل و هدایت سیم بکسل ها به کار می رود.

بنابراین فلکه ها جز اصلی سیستم محرکه آسانسور می باشند و هر گونه مشکل در آنها می تواند تاثیر بسیار زیادی بر حرکت آسانسور بگذارد پارامترهای فلکه هرزگرد آسانسور می بایست با موتور آسانسور هماهنگ باشد.

بنابراین هنگام خرید فلکه هرزگرد، نوع موتور باید مشخص باشد. همچنین قطر فلکه هرزگرد می بایست حداقل چهل برابر قطر سیم بکسل کششی باشد.

  • مینو احمدی
  • ۰
  • ۰

تابلو فرمان آسانسور و مهم‌ترین کارکردهای آن

در اینجا تعدادی از کارکردها و وظایف برد یا تابلوفرمان آسانسور را فهرست می‌کنیم:

کنترل سرعت موتور آسانسور: کنترل دور موتور در آسانسور برای نرم پیش‌رفتن حرکت و پیشگیری از رسیدن شوک‌های ناگهانی به کابین مهم است؛

کنترل جهت حرکت: این‌که کابین باید در جهت بالا یا پایین حرکت کند با برد آسانسور قابل هدایت است؛

پردازش درخواست‌ها از کابین و طبقات: از دکمه‌های آسانسور چه آن‌هایی که خارج از کابین و در طبقات قرار گرفته‌اند و چه آن‌ها که داخل خود کابین هستند، پیام‌ به تابلو فرمان آسانسور ارسال می‌شود و درآنجا پردازش می‌گردد؛

کنترل سایر تجهیزات الکتریکی: برخی از تجهیزات شامل در کابین آسانسور، سوئیچ‌ها و ترمزها توسط تابلو فرمان آسانسور هدایت می‌شوند؛

حفاظت الکتریکی از تجهیزات، تشخیص لحظه‌به‌لحظه‌ی موقعیت کابین.

انواع تابلو فرمان آسانسوری

برد کنترل آسانسور انواع گوناگونی دارد اما دو نوع آن از همه رایج‌تر هستند و بیشتر استفاده می‌شوند که به معرفی‌شان می‌پردازیم:

1. تابلوفرمان دوسرعته : سیستم برخی از آسانسورها دوسرعته است به این معنا که می‌توانند با دوسرعت گوناگون کار کنند. موتور این آسانسورها دارای دو سیم‌پیچ است و بنابراین حرکت آن‌ها در دو سرعت میسر می‌شود.

عملکرد آسانسور با موتور دو سرعته این‌گونه است که در هنگام آغاز حرکت یعنی خارج شدن از حالت سکون، موتور با دور تندی به گردش درمی‌آید و به سرعت استاندارد می‌رسد. معمولا برای حرکت بین طبقات سرعتی برابر یک متر بر ثانیه به عنوان استاندارد درنظر گرفته می‌شود. اما هنگام رسیدن به طبقه‌ای که قرار است کابین در آن ایست داشته باشد، قطعا این سرعت باید کم شود. سرعت معمول در این مقطع، نصف سرعت مقطع قبلی است تا کم‌کم به مرحله‌ی بعد که ایست کامل و سرعت صفر است وارد شود.

باتوجه به ‌این‌که تغییر سرعت در این سه مرحله به صورت مقطعی و ناگهانی است، حالتی ناخوشایند ایجاد می‌کند و رضایت‌بخش نیست. درواقع ورود شوک ناگهانی به کابین، استرس فراوانی برای مسافران به وجود می‌آورد.

این نوع تابلو فرمان آسانسور، از نظر فنی هم مشکلاتی دارد. در این مدل، استارت موتور آسانسور مستقیم است و درنتیجه جریان ورودی که از سیم‌پیچ موتور عبور می‌کند، چندین برابر جریان نامی (تا حدود هفت برابر) است. این مسئله سبب می‌شود هم مصرف برق و انرژی به‌طور چشم‌گیری افزایش پیدا کند و هم عمر مفید موتور کاهش یابد.

2.تابلو فرمان درایودار یا تری‌وی‌اف: این نوع تابلو فرمان آسانسور که اخیرا از آن بیش از مدل دوسرعته استفاده می‌شود، مجهز به یک دستگاه درایو الکتریکی است که می‌تواند به موتور قابلیتی برای تغییر سرعت و گشتاور بدهد. درایو الکتریکی (اینورتر آسانسور) این کار را با تغییر سطح و کنترل ولتاژ و فرکانس انجام می‌دهد و درنتیجه‌ی عملکرد آن، تغییرات ناگهانی در سرعت ایجاد نمی‌شود و حرکت آسانسور نرم می‌گردد.

در تابلوفرمان درایودار، سرعت موتور به یک‌باره از صفر به یک‌متر بر ثانیه و سپس به نیم‌متر بر ثانیه تغییر نمی‌یابد بلکه حرکت با دور آهسته آغاز می‌شود و با زیادتر شدن ولتاژ (که به صورت کاملا تدریجی اتفاق می‌افتد) به سرعت نامی نزدیک می‌شود. این ویژگی سبب می‌شود در کابین خبری از تکان‌های ناگهانی نباشد. در نتیجه‌ی این بهینه‌سازی سرعت، امتیازاتی به‌لحاظ فنی نیز در تابلو فرمان آسانسور از نوع تری‌وی‌اف ایجاد می‌شود و آن کاهش مصرف برق و استهلاک قطعات و افزایش عمر مفید خواهد بود

  • مینو احمدی
  • ۰
  • ۰

تراول کابل

تراول کابل آسانسور چیست ساده ترین تعریفی که می توان از تراول کابل آسانسور کرد بدین صورت است که تراول کابل رابط بین کابین با تابلو فرمان آسانسور است.به طوری که درخواست هایی که از طرف کابین و طبقات وجود دارد و بایستی به تابلو فرمان برسد از طریق تراول کابل انجام می گیرد.و زمانی که این درخواست به تابلو فرمان رسید.تابلو فرمان آن را پردازش کرده و به موتور آسانسور منتقل می نماید.در واقع این قطعه از آسانسور با بسیاری از قطعات اصلی آسانسور مانند تابلو فرمان آسانسور ، کابین آسانسور ، موتور آسانسور و سایر موارد مرتبط است.بنابراین جنس تراول کابل بایستی از آلیاژ مرغوب ، مقاوم و انعطاف پذیر باشد.

 در آسانسور تراول کابل به صورت ۱۲ ، ۱۸ ،۲۰ و ۲۴ رشته مورد استفاده قرار می گیرد.

البته بیشتر از تراول کابل ۲۴ رشته در آسانسور استفاده می گردد.

چراکه زمانی که یک یا چند رشته تراول کابل با مشکل مواجه شود.بتوان از رشته های رزرو برای حفظ کارایی سیستم استفاده نمود.باید به این نکته توجه نمود جنس تراول کابل بسیار مهم است و بایستی از مواد مرغوب و مقاوم در آن استفاده گردد.تراول کابل جزء قطعاتی است که در مرحله پایانی فرایند نصب آسانسور ، مورد نصب قرار می گیرد.این قطعه از آسانسور در داخل و خارج از کشور توسط برندهای متعددی به بازار عرضه شده است.

تراول کابل از چند رشته سیم برق که در یک راستا توسط یک پوسته به شکل تخت کنار هم قرار گرفته اند، تشکیل شده است.

باید به این نکته توجه نمود:

تراول کابل هایی که به صورت تمام مس تولید می شوند.

دارای کارایی بهتری در آسانسور هستند.

باید به این نکته توجه نمود :

این کابل برقرار کننده ی رابطه ی بین تابلو فرمان آسانسور و کابین آسانسور می باشد.و تابلو فرمان براساس درخواست هایی که از تراول کابل می گیرد فرمان ها را به موتور آسانسور انتقال می دهد.باید دانست تراول کابل توسط رشته های سیم برق خود ترمینال های تابلو فرمان را به جعبه رویزیون کابین وصل می کند.

وظایف تراول کابل آسانسور

تراول کابل آسانسور از جمله قطعات مهم و پرکاربرد در آسانسور است.

که در مرحله پایانی از نصب ، مورد نصب و راه اندازی قرار می گیرد.

درون این کابل رشته ای از نخ نایلون بسیار مستحکم موجود است.

که باعث استحکام و همچنین بالا رفتن استقامت و همچنین طول عمر آن خواهد شد .

البته این قطعه از آسانسور دارای عمر مفید مشخصی است.

و بسته به کیفیت آن عمر مفید آن تعیین می گردد.

وظیفه ی اصلی این کابل انتقال دستور عملکرد آسانسور بین قسمت های مختلف می باشد.

  • مینو احمدی
  • ۰
  • ۰

ایمنی آسانسور هیدرولیک

آسانسور هیدرولیک یکی از انواع آسانسور است که متشکل از موتور الکتیریکی، پمپ فشار روغن و جک هیدرولیک است که همه این وسایل در چاهک آسانسور و در زیر کابین قرار می‌گیرند. ایمنی آسانسور هیدرولیک به دلیل استفاده از جک هیدرولیک افزایش یافته و  در آسانسورهای هیدرولیک به دلیل وجود این سیستم از این نوع آسانسور در ساختمان‌های با بیش از پنج طبقه استفاده نمی‌شود.   همچنین ایمنی آسانسور هیدرولیک به دلیل ویژگی‌های فنی دیگر این نوع آسانسور در مخزن پاوریونیت ، مربوط به  افزایش پیشگیری از خطر برق گرفتگی نیز می‌شود.

همچنین در زمینه ایمنی آسانسور هیدرولیک می‌توان گفت که این نوع آسانسور به دلیل  مجهز بودن بالابر آن به شیرهای قفل کن در مسیر رفت و برگشت روغن در صورت بروز پارگی در شلنگ هیدرولیک، کابین بالابر به طور کامل متوقف شده و به هیچ عنوان امکان سقوط بالابر وجود ندارد.

با وجود این محدودیت در ایمنی آسانسور هیدرولیک، اخیراً آسانسورهای هیدرولیک در مصارف خانگی محبوبیت بسیار زیادی پیدا کرده است. در کشورهای اروپایی ۷۰ درصد از آسانسورهای ساختمان‌های  زیر پنج طبقه هیدرولیک هستند و این موضوع چند علت دارد: نرمی در زمان حرکت، استهلاک بسیار کم آسانسور هیدرولیک، توانایی جابه‌جایی بارهای بسیار سنگین، امکان ایجاد آسانسورهای زیبا و شیشه‌ای، عدم نیاز به موتورخانه در پشت‌بام و امنیت بسیار بالا در هنگام وقوع زلزله.

ایمنی آسانسور کششی

 آسانسور کششی از انواع قدیمی آسانسور بوده و از پر استفاده‌ترین انواع آسانسور است و در محیط‌های تجاری و خانگی استفاده می‌شود. آسانسور کششی آسانسوری است که حرکت آن بر اثر اصطکاک بین سیم بکسل وشیار فلکه کشش به هنگام چرخش آن توسط سیستم محرک انجام می‌شود. سیستم‌های داخلی آسانسور کششی به سختی قابلیت دسترسی دارند و این موضوع به لحاظ ایمنی آسانسور مشکلاتی را به همراه دارد و در کنار این موضوع قیمت این آسانسورها از آسانسور هیدرولیکی بیشتر است.

سرعت آسانسور کششی بسیار بالاتر از آسانسور هیدرولیکی است و به همین دلیل هم  این‌ نوع از آسانسورها برای ساختمان‌های بلند و مدرن بسیار مناسب هستند. علاوه بر این آسانسور کششی همچنین حرکتی نرم‌تر و راحت‌تر به نسبت سیستم هیدرولیکی دارد و از نظر مصرف انرژی نیز پر بازده‌تر خواهد بود چرا که در آسانسور کششی از وزنه‌ای برای برقراری تعادل کابین استفاده می‌شود در حالیکه آسانسورهای هیدرولیکی نیاز به  وارد کردن فشار و هل دادن کابین برای حرکت آن دارند که در نتیجه نیاز به انرژی بیشتری هم دارند.

ایمنی آسانسور حمل بار

آسانسورهای باربری برای حمل بار و کالاهای مختلف طراحی شده اند و فضای بسیار بزرگی دارند و توانایی حمل بارهای سنگین را دارند که چندین برابر بیشتر از توان آسانسورهای مسافری است. بدنه داخلی آسانسور بار بسیار قوی بوده و از کهنه شدن و آسیب دیدن در طول زمان جلوگیری می‌کند.

به منظور ایمنی آسانسور حمل بار این نوع آسانسورها در بیشتر موارد دارای قسمت‌هایی از چوب گردوی تاریک به همراه تزئینات طلایی و آینه‌هایی در داخل کابین هستند و دارای پنل‌های دیوار فولادین با ضخامت ۱۴ و همچنین درب‌های سنگین و تقویت شده هستند. کف این نوع آسانسور نیز برای استفاده‌های سنگین ساخته می‌شود.

برای افزایش ایمنی آسانسور حمل بار برای کف آنها معمولا از کف‌های فولادین غیرلغزنده و بدنه فولادین استفاده می‌شود. گاهی اوقات کف فولادی سنگین دارای یک پوشش پلاستیکی غیرلغزنده است که مجموع  این ویژگی‌ها برای افزایش ایمنی آسانسور حمل بار و افزایش دوام و استحکام آن است.

  • مینو احمدی
  • ۰
  • ۰

نیرو محرکه

نیروی محرکه موتور آسانسورها سابقاً از موتورهای جریان مستقیم و توسط برق برق جریان مستقیم بود که برای این‌گونه موتورها از راه اندازهای گوناگونی همانند وارد - لئونارد استفاده می‌شد. با از دور خارج شدن موتورهای جریان مستقیم (DC) و معرفی موتورهای القایی سه فاز سال‌هاست که از موتورهای الکتریکی سه فاز القایی یا آسنکرون و اخیراً از موتورهای مغناطیس دائم (PM) یا سنکرون استفاده می‌شود. در این موتورها از مکانیسم لنت ترمز استفاده می‌شود که با استفاده از نیروی اصطکاک مانع از حرکت ناخواسته موتور در حالت توقف می‌شود.

موتورهای القایی مورد استفاده در آسانسور به همراه گیربکس (جعبه دنده) و چرخ طیار به کار می‌روند. این موتورها در ابتدا دارای یک استاتور و تک سرعته بودند. این سیستم دارای اشکالاتی از جمله تکان شدید در هنگام کار بود. به خاطر همین تکان شدید بود که سرعت نهایی کابین در این موتورها کم بود. پس از مدتی موتورهای دوسرعته به بازار عرضه شدند. این موتورها دارای دو استاتور جدا گانه هستند که برای دو سرعت تند و کند به کار می‌روند. تعداد قطب استاتور دور کند معمولاً چهار برابر دور تند است که باعث می‌شود سرعت دور کند موتور یک چهارم دور تند باشد. در این نوع موتورها استارت کار موتور با دور تند است. دو عامل یعنی نیروی عکس‌العمل دنده‌ها در گیربکس و وجود چرخ طیار یا فلای ویل متصل به محور روتور موتور که دارای لختی دورانی است، مانع از تشدید تکان‌ها می‌شوند. برای توقف موتور با استفاده از یک مدار الکتریکی استاتور دور کند وارد مدار شده و دور تند از مدار خارج می‌شود. تغییر جهت حرکت نیز با جابه جایی دو فاز امکان‌پذیر است.

با معرفی سیستم‌های کنترل دور موتور القایی که متشکل از یک مبدل (یکسو ساز) و یک اینورتر هستند، استفاده از آن‌ها در صنعت آسانسور به سرعت پیشرفت کرد. مزیت‌های این درایورها عبارتند از: نرمی حرکت و توقف، بهبود ضریب توان و کاهش بار رآکتیو شبکه برق، امکان استفاده از موتورهای تک استاتوره و حذف چرخ طیار یا فلایویل و در نتیجه کاهش برق مصرفی. این داریورها که انواع مخصوص استفاده در تابلو فرمان آسانسور آن نیز عرضه شده‌است، با تغییر فرکانس، نمودار حرکتی منظمی از شروع تا انتها و ایستادن آسانسور ایجاد می‌کند. در انواع پیشرفته تر این درایورها معمولاً امکان اتصال به یک تاکومتر یا انکودر نیز وجود دارد. این انکودر با اتصال به محور موتور امکان کنترل حلقه بسته را برای درایور فراهم می‌کند. وجود فیدبک برای یک سیستم کنترل بسیار حایز اهمیت است و باعث نرمی حرکت فوق‌العاده در آسانسور می‌شود.

در هنگام توقف آسانسور به علت بالا بودن اندازه حرکت (تکانه) کابین گاهی اوقات موتور به صورت ژنراتوری کار می‌کند و نیاز است که انرژی تولید شده توسط موتور در جایی تخلیه شود. در آسانسورهای دوسرعته و در سیستم‌های قدیمی این انرژی به شبکه برق برگشت داده می‌شد اما در درایورها به علت وجود یکسوساز، این انرژی قابل برگشت نیست و باعث ازدیاد شدید ولتاژ بر روی بانک خازنی موجود در درایور شده و امکان آسیب زدن به آن وجود دارد. به همین منظور از یک مقاومت با توان بالا جهت تخلیه این انرژی استفاده می‌شود که به آن اصطلاحاً مقاومت ترمز گفته می‌شود.

اما با همه این‌ها موتورهای القایی با گیربکس معایبی نیز دارند. از جمله آن‌ها پایین بودن بازده الکتریکی موتور (در حدود هشتاد درصد) و پایین بودن بازده مکانیکی گیربکس (در حدود ۴۵ درصد) که موجب افزایش هزینه‌ها و استهلاک سیستم می‌شود. به همین خاطر موتورهای سنکرون با مغناطیس دائم کم‌کم در صنعت آسانسور پدیدار شدند که بازده نهایی آن‌ها گاهی به ۹۵ درصد هم می‌رسد. گشتاور بسیار بالاتر محور موتور باعث می‌شود که نیازی به استفاده از گیربکس در این موتورها نباشد. این موتورها دارای سیستم راه‌اندازی پیچیده‌ای هستند و لزوماً باید با استفاده از درایور و تاکومتر مورد استفاده قرار بگیرند.

  • مینو احمدی
  • ۰
  • ۰

آسانسور شامل اجزای مختلف مکانیکی و الکتریکی است که عملکرد صحیح تک تک این اجزا کارکرد مناسب و بی نقص آسانسور را در پی خواهد داشت. در بخش مربوط به اجزای الکتریکی مدارهایی با وظایف و سطح ولتاژهای مختلف وجود دارند. مدارهای الکتریکی آسانسور به لحاظ سطح ولتاژ به سه بخش اصلی طبقه بندی می‌شوند :

مدار قدرت

مدار ایمنی

مدار کنترل

بخش اول : مدار قدرت

مدار قدرت به عنوان بخش مهمی از مدارهای الکتریکی آسانسور شامل چند سطح ولتاژ متناوب (AC) و مستقیم (DC) است.

سطح ولتاژ 380VAC ( متناوب ) : 

به منظور تغذیه تجهیزاتی نظیر درایو ( اینورتر ) در تابلو فرمان های 3VF ، تغذیه الکتروموتورهای دالاندر ( دوسرعته ) و در برخی موارد خاص تغذیه درب هایی که سطح ولتاژ برد کنترل و موتور آنها 380VAC باشد.

سطح ولتاژ 220VAC ( متناوب ) :

برای تغذیه ترانس کاهنده ولتاژ، تغذیه مدار یک‌سو ساز ولتاژ بوبین ترمز، برق ثابت کابین، تهویه کابین، فن خنک کننده موتور و همچنین برای تغذیه برد کنترل دربهای اتوماتیک.

سطح ولتاژ 220VDC ( مستقیم ) :

بوبین ترمز الکتریکی در آسانسور غالبا با این سطح ولتاژ کار می‌کند.

بخش دوم: مدار ایمنی

حساس‌ترین و مهمترین بخش از مدارهای الکتریکی آسانسور مدار ایمنی است. مدار سری ایمنی شامل اجزایی نظیر قفل درب کابین، قفل درب طبقه، حدهای بالا و پایین چاهک و . می‌باشد که وظیفه حفظ ایمنی و سلامت کاربران آسانسور را برعهده دارد لذا برای عملکرد هر چه بهتر آن سطح ولتاژ 110VAC را برای آن در نظر گرفته‌اند. این سطح ولتاژ که از نوع متناوب است به دو دلیل انتخاب شده است :

کاهش خطر برق گرفتگی برای سرویس کاران

کاهش تاثیر افت ولتاژ در مسیر کابل

بخش سوم : مدار کنترل

مدار کنترل همانطور که از نام آن مشخص است سطوح ولتاژ مناسب برای تجهیزات کنترلی نظیر برد CPU، رله های فرمان، نمایشگرهای طبقات، شاسی های احضار کابین، سیستم صوتی اعلام طبقات و .. را فراهم می‌کند. این ولتاژهای کنترلی توسط ادوات داخلی تابلو فرمان نظیر ترانس های کاهنده ولتاژ و منابع تغذیه سوئیچینگ ساخته می‌شوند.

  • مینو احمدی
  • ۰
  • ۰

طراحی کابین آسانسور

به اتاقی که مسافر، ماشین و یا بار را در خود ایمن نگه می دارد کابین آسانسور گفته می شود. کابین آسانسور از سه بخش اساسی به نام های یوک، سکو، درب کابین و دیواره تشکیل شده است. چار چوب اصلی کابین را یوک می نامیم. نقش درب کابین نیز روشن است محافظت مسافر از برخورد با دیوار چاه آسانسور می باشد. مهم ترین بخش کابین را یوک کابین تشکیل می دهد زیرا قطعات عمده ای روی آن نصب می شود که به آن اشاره می شود. سیم بکسل ها به صورت مستقیم و یا پس از پیچیدن دور فلکه یا فلکه ای هرزگرد رو یا زیر کابین متصل گردند. کفشک های رولر یا لغزشی بر روی کابین وزیر آن نصب می گردند. طراحی و ساخت کابین باید به گونه ای باشد که هم محکم باشد و هم از نظر بالانس بودن هیچ گونه انحدایی در آن رخ ندهد. لذا در ساخت یوک باید بسیار دقت گردد رفع اشکال انحراف غیر ممکن نیست اما زحمت بسیاری دارد. دلیل ساخت کابین به صورت قطعه های کوچکتر  امکان مونتاژ راحت و سریع آن را در داخل چاه و باز کردن آن برای بیرون آوردن آن را به ما می دهد.

 

کف کابین از جنس فولاد می باشد و برای کاهش صدا از مقداری چوب نیز استفاده می شود.ورق استفاده شده در سقف و کف کابین آسانسور فولاد به ضخامت حداقل 2 میلیمتر می باشد بدنه کابین نیز فولاد و ضخامت حداقل ان 1.5 میلیمتر می باشد.لته های کابین به عرض 30 تا40 سانتی متر و ارتفاع مفید آن حداقل 2 متر می باشد. لبه لته به مقدار 3.5 تا 4 سانتی متر برگشته تا امکان نصب در کابین و نیز پیچ و مهره کردن تمام قطعات را به ما دهد.

 

حد فاصل بین دیوار کابین و دیوار آسانسور باید حداکثر 5 سانتی متر باشد.فاصله بین کابین و یوک آن باید یا فنر ارتجاعی و یا لاستیک قرار گیرد تا هیچ گونه تکانه ای در هنگام حرکت متوجه مسافران قرار نگیرد.

 

تزیینات کف کابین می تواند سنگ یا سرمیک یا پوشش ضد خش بستگی به سلیقه دارد بدنه کابین نیز می تواند استیل و یا چوب و فرمیکا باشد

طراحی کابین آسانسور در ساختمان

بخشی از سیستم آسانسور که کالا یا مسافران را در خود جای می‌دهد کابین آسانسور نامیده می‌شود.کابین آسانسور دارای درب کاملا ایمن بوده و کنترل حرکت آسانسور از داخل آن برای افراد امکان پذیر می‌باشد.کابین آسانسور از سه بخش عمده شامل چهارچوب (یوک)، سکو (محل استقرار مسافر یا بار بر روی آن) و دیواره‌ها (شامل سقف، کف، دیواره‌های جانبی، پوشش‌های داخل و تزئینات کابین آسانسور) تشکیل شده است.

درب کابین آسانسور بیشتر وظیفه حفاظت از مسافرین و جلوگیری از برخورد آنها با دیواره چاه به هنگام حرکت آسانسور را عهده دار می‌باشد. یوک کابین  (Car Framee) شامل دو بخش (یوک پایین و یوک بالا) بوده و در برگیرنده تمام کابین آسانسور می‌باشد.

 

در واقع تمام وزن کابین و مسافرین توسط یوک به سیم بکسل‌ها وارد می‌شود. بنابراین علاوه بر اهمیت قدرت تحمل بار، تنظیم بودن یوک جهت جلوگیری از انحراف (خصوصا هنگام استفاده از کفشک‌های غلطکی) می‌بایست مورد توجه قرار گیرد.

  • مینو احمدی
  • ۰
  • ۰

در هر آسانسور قطعات مکانیکی آسانسور جزء اقلام مهم و کلیدی محسوب می گردد.این قطعات دارای بهای تمام شده بالایی بوده و تقریبا ۵۰ درصد بهای تمام شده یک پکیج آسانسور را تشکیل می دهند.بسیاری از سازندگان ساختمان با توجه به بهای تمام شده قطعات مکانیکال آسانسور اقدام به خرید آسانسور می نمایند.

در آسانسور قطعات مکانیکی از اهمیت بالایی برخوردارند.دلیل این امر نیز بهای تمام شده بالای آن هاست.به طوری که بیش از نصف قیمت یک پکیج آسانسور را قطعات مکانیکی تشکیل می دهد.مهم ترین قطعه مکانیکال موتور آسانسور است.موتور آسانسور به عنوان قلب تپنده آسانسور محسوب می گردد. و در میان قطعات مکانیکی مهم تر از سایر اقلام است.قطعات مکانیکال در مرحله سوم از نصب قرار می گیرند.

قطعات مکانیکی آسانسور در نصب و راه اندازی آسانسور چهار مرحله وجود دارد .که هر کدام از اهمیت ویژه ای برخوردارند.یکی از مهم ترین قسمت های نصب و راه اندازی آسانسور نصب قطعات مکانیکی شامل نصب موتور ، سیم بکسل ، گاورنر ، دیگر قطعات و در نهایت کابین آسانسور است.باید دانست در مرحله نخست آهن کشی صورت می گیرد.در مرحله دوم درب و ریل ها نصب می گردد.و در مرحله سوم است که قطعات مکانیکال راه اندازی می گردد. در نهایت در مرحله چهارم قطعات الکتریکال نصب می گردند.

موتور آسانسور به عنوان یکی از اصلی ترین قطعات مکانیکی آسانسور محسوب می گردد در واقع موتور آسانسور قلب تپنده آسانسور است.باید دانست نیروی محرکه لازم برای جابجایی کابین آسانسور توسط موتور آسانسور تامین می شود.

سیم بکسل در آسانسور دارای اهمیت است.و به عنوان یکی از قطعات مکانیکی آسانسور شناخته می گردد.یکی از تعاریف متداول سیم بکسل به این صورت است که در واقع سیم بکسل نوعی طناب فولادی است که از الیاف فولاد ساخته می‌شود و مجموعه‌ای از چندین رشته سیم مفتول است که به دور یک مغزی  تنیده شده است

  • مینو احمدی
  • ۰
  • ۰

1- طبق پیوست 2 مبحث پانزدهم مقررات ملی ساختمان ، حداقل ابعاد مفید چاله آسانسورهای 4 نفره نیمه اتوماتیک ، عرض 140 وطول 160 سانتیمتر درنظر گرفته شده است . که باتوجه به اینکه طبق ضوابط ابلاغی ابعاد مفید چاه آسانسور160*200 سانتیمتر میباشد ، ابعاد مفید 140*160 سانتیمتر برای املاک ریزدانه با مساحت سند حداکثر 200 مترمربع ویاکمتر ، ملاک قرار گیرد .

2- طبق بند 3-1-4-4-4 مبحث سوم مقررات ملی ساختمان ، راه پله باید دست کم 110 سانتیمتر عرض مفید داشته باشد ، مگرآنکه مجموع تعدادمتصرفان تمام طبقات استفاده کننده از راه پله کمتر از 50 نفر باشد که دراینصورت عرض مفید می تواند به حداقل 90 سانتیمترکاهش داده شود . لذا چنانچه مساحت سند حداکثر 200 مترمربع ویا کمترباشد ، و ساختمان مربوطه نیز حداکثر تا 5 سقف و با اسکلت فلزی طراحی گردد وتعداد کل ساکنین آن نیزکمتر از 50 نفر باشند ، عرض پاگرد میانی ، یک متر(که پله ای درپاگرد قرار نگیرد) و عرض پاگرد در ورودی آپارتمان (هم تراز با سطح واحد) 1.20 متر، ابعاد مفید و تمام شده راه پله ( به هنگام بهره برداری) 2* 4.60 متر درنظر گرفته شود .

ضمناً ارتفاع هرپله نیز حداکثر تا 18 سانتیمترقابل قبول باشد . بدیهی است ساختمانهای مشمول رعایت ضوابط ومقررات شهرسازی ومعماری برای افراد معلول جسمی- حرکتی از مفاد این متن مستثنی میباشند ومیبایست ضوابط مربوط به آنان کمافی السابق رعایت گردد .

3- املاکی که پس از رعایت براصلاحی ، حداکثر بر6متر و مساحت آن حداکثر 200 مترمربع وکمتر می باشد علاوه بررعایت مفاد بند 1 و 2 این دستورالعمل، الزامی به تامین لابی نداشته باشد .

شایان ذکر است دررابطه باعدم اجرای لابی انخاذ تدابیر ایمنی و حفاظتی لازم جهت جلوگیری و کاهش آثار تخریبی درزمان وقوع حریق، ضروری می باشد .

با ادغام ضوابط معلولین و آسانسور و ایمنی و آتش نشانی در مورد راه پله و آسانسور مورد نیاز در طرح های مسکونی به نتایج زیر میرسیم :

  • ابعاد داخل به داخل باکس راه پله 240 در 480 سانتیمتر. ( ضمنا چشم پله نداشته باشد برای جلوگیری از دودکش شدن باکس راه پله
  • ابعاد داخل به داخل باکس آسانسور 160 در 200 سانتیمتر.
  • لابی جلوی آسانسور 150 در 150 سانتیمتر.
  • در صورتیکه در هر طبقه تا چهار واحد مسکونی داشته باشیم یک واحد راه پله و آسانسور کافی است .
  • در صورتیکه در هر طبقه بیشتر از چهار واحد مسکونی داشته باشیم حداقل دو واحد راه پله و آسانسور.
  • ارتفاع پله 17 سانتیمتر وعرض کف پله 30 سانتیمتر و دیوار دور تا دور باکس راه پله و باکس آسانسور 20 سانتیمتر
  •  
  • مینو احمدی
  • ۰
  • ۰

قطعات اسانسور

محل قرار گیری آسانسور از سه بخش اصلی تشکیل شده است.

موتور خانه-چاه آسانسور-چاهک آسانسور

آسانسور ها بسته به نوع سیستم تعلیق آنها از قطعات مختلف و بسیار زیادی تشکیل میشوند که در بین این قطعات هم لوازم الکتریکی به چشم میخورد و هم لوازم مکانیکی که هرکدام در زمینه حرکت صحیح و استاندارد آسانسور نقش مهمی را ایفا میکنند.

آسانسور ها از قطعات بسیار زیادی مانند:

آهن آلات آهن کشی-ریل های وزنه و کابین-پشت بند های وزنه و کابین-براکت های وزنه و کابین-درب طبقات که شامل مکانیزم درب و لته ها(لنگه های درب ها) میباشد-کابین-درب کابین که مانند درب طبقات از مکانیزم درب و لته ها تشکیل شده است-شستی کابین-شستی طبقات-سیم بکسل آسانسورها-موتور-تابلو فرمان-گاورنر-پاراشوت-تراول کابل-کفشک ها-میکروسوییچ ها-سنسورها و که به توضیح چند مورد اصلی میپردازیم.

قسمتی از آسانسور که مانند اتاقک است ومسافران و یا بار، داخل آن قرار گرفته و جابجا می شوند.دکور داخلی کابین به صورت دلخواه انتخاب میشود و میتواند تمام استیل _ام دی اف ترکیبی از ام دی اف و استیل و یا هر چیز دیگری به انتخاب و سلیقه مصرف کننده باشد.کابین ها بسته به ظرفیت و کارایی کابین در ابعاد و ارتفاع مختلف ساخته میشوند و میتوانند:نفر بر-باربر-غذابر-ماشین بر-تخت بر-لیفتراک بر و شیشه ای ساخته شوند.

ریل آسانسور جهت حفظ مسیر کابین و قاب وزنه به صورت عمودی و جلوگیری از نوسانات  افقی هنگام سوار شدن مسافر داخل آسانسور میباشد.کابین آسانسور توسط کفشک هایی بسته به وزن و کاربری کابین میتواند لغزشی و یا غلطکی باشد در بین ریل ها حرکت میکند و بین طبقات جرکت میکند.از دیگر وظایت ریل میتوان به نگهداشتن آسانسور به هنگام عملکرد مکانیزم ایمنی اشاره کرد.

درب طبقات اسانسور در انواع و اشکال مختلفی ساخته می شود.دلیل وجود درب طبقه اسانسور ایمنی و ورود و خروج مسافر به داخل کابین اسانسور است.اندازه درب طبقات اسانسور با توجه به طراحی آسانسور و متناسب با کاربری آن در عرض ها و ارتفاع های مختلف عرضه می گردد.متداول ترین نوع درب اسانسور درب لولایی(دستی)  درب تلسکوپی(کنار جمع شونده) و درب تلسکوپی(از وسط بازشو)  است.البته بسته به کاربرد اسانسور از درب های اتوبوسی- آکاردئونی گیوتینی غیره نیز استفاده می شود.

موتور آسانسور می توان گفت که قلب و مرکز اصلی یک آسانسور، موتور یا نیروی محرکه آن است که نیروی لازم جهت جا به جایی کابین توسط موتور تولید میشود،موتور های آسانسور مدل های مختلفی دارند که میتوان در بین آنها به موتور های گیربکس و گیرلس اشاره کرد که موتور های گیرلس هم به دو تیپ موتور خانه دارد و بدون موتور خانه تقسیم میشود.موتور آسانسور توسط سیم بکسل ها و به دستور تابلو فرمان آسانسور کابین و قاب وزنه را جا میکند.

تابلو فرمان آسانسور یکی از مهمترین بخش های آسانسور است که میتوان گفت مرکز پردازش تمام دستورات و عملیات آسانسور است ، چرا که دستورهای لازم از طریق مدار فرمان به موتور فرستاده می شود و عملکرد موتور وتمامی قطعات الکترونیکی  وابسته به دستورات تابلو فرمان است. تابلو فرمان آسانسور انواع مختلفی دار که در بین آنها میتوان تایبو فرمان دو سرعته و تک سرعته اشاره کرد.در تابلو فرمان های حرکت و ایست آسانسور بسیار نرم بوده و علاوه بر اینکه مسافر به سختی متوجه حرکت آسانسور در این نوع آسانسور ها میشود بلکه در عمر مفید قطعات نیز تاثیر بسیاری خواهد داشت.

گاورنرو پاراشوتترمز ایمنی که به نام پاراشوت شناخته میشود از مهم ترین بخش های آسانسور  است که قادر است توسط فک هایش کایین را از حرکت روی ریل بازدارد،.پاراشوت به این صورت عمل میکند که به محض افزایش بیش از حد سرعت کابین گاورنر از حرکت می ایستد و توسط سیم بکسلی که گاورنر و پاراشوت را به هم متصل میکند اهرم پاراشوت را میکشد و فک های پاراشوت را به هم نزدیک میکند،در این زمان بر اثر وزن کابین و سطح تماس فک ها با ریل کابین می ایستد.

بافر یا ضربه گیر:اگر به هر دلیلی آسانسور در پایین ترین ایستگاه توقف نداشته باشد و به سمت کف چاه سقوط کند سایر سیستم های ایمنی هم عملکرد نداشته باشند پس از طی کردن چند سانتی متر با قطعه ای به نام بافر برخورد خواهد کرد.وظیفه این قطعه کاهش شدت ضربه وارده به کابین میباشد.

  • مینو احمدی